Paus bezoekt België
Een heel andere paus. Franciscus is gelukkig een heel andere paus dan Leo X, die Luther het leven zuur maakte en hem in de ban deed. In 1524 , dus 500 jaar geleden, was de protestantse kerk in heel Europa in opbouw. In België (=zuidelijke Nederlanden) daarentegen werden de eerste martelaars verbrand. Leuven verbood de boeken van Luther. De reformator zelf bleef tot zijn dood de katholieke kerk, en de paus in het bijzonder, als de antichrist zien. Namelijk vol leugen en bedrog, zichzelf verrijkend. In de spotprent hierboven uit 1538 zie je het zogenaamde wapenschild van de paus, uit de giftige koker van Luther. De tiara in het midden, onderin de vergaarde rijkdommen, In de hoeken de kapotte sleutels van de kerk ( die gaan over je zaligheid). Links Judas opgehangen, rechts de paus opgehangen. Ik ontleen dit aan het hoofdstuk 'haat en wrok' van Lyndal Roper over Luthers nadagen. Het kwam niet meer goed tussen hem en de katholieke kerk, hoewel er wel pogingen gedaan werden. Ik neem dit niet met trots over, het is zo. Wel hoop ik op een gezegend bezoek van de paus aan onze zuiderburen.
Minder krampachtigheid-bij wie?
En ja hoor, de rector van de KU te Leuven vraagt de paus om minder krampachtigheid in de kerk als het gaat om de positie van de vrouw, en de LHBT+gemeenschap. Leuven is in dat opzicht toleranter dan in Luthers dagen, toen zelfs zijn boeken verboden waren. Ook krijgt de paus een complimentje: hij veroordeelt niet en geeft ook vrouwen en plek op de synode. Ook wil hij eenheid in verscheidenheid bevorderen. Tegenspraak is toegestaan. Toch komt de paus er het beste bij mij vanaf als ik het nd lees: hij waarschuwt voor luiheid van geest, omdat mensen dan alles relativeren en de waarheid in het midden laten. Dat kan ook een vorm van krampachtigheid zijn. De misbruikgeschiedenis, hoe erg ook, laat ik hier even buiten beschouwing.
Wat is de oudste Lutherse kerk?
Het nd bericht (13-09-24) dat de kapel in Torgau (Luthers ideale kerkinrichting) niet de oudste oftewel eerste protestantse kerk is. nee, de slotkapel in Tübingen, nu behorend bij de universiteit aldaar, zou al eerder in 1535 in gebruik zijn genomen. Het is een typische preekkerk, met de kansel in het midden.
Eigenlijk was het Luthers bedoeling dat het altaar beneden, de preekstoel daarboven en weer daarboven het orgel hing/stond omdat lofprijzing het hoogste in de dienst was/is. In Torgau hangt de preekstoel op de lange kant, middenin de gemeente, wat ook kan dus.
Minder bekend is het kanselaltaar, wat je in veel Duitse kerken ziet: het altaar beneden, middelpunt in de liturgie, daarboven de preekstoel, het orgel verdwijnt dan naar de zuidzijde van de kerk, meestal tegen de toren. Zie de afbeelding op de pagina: de Lutherse kerkinrichting.
De terugkeer van Thomas, verschijnt medio september 2024.
In opdracht van het Moderne Devotiehuis in Zwolle tekende ik een strip over Thomas a Kempis en dus over de Moderne Devotie. Wacht maar af tot het najaar dus! In de tussentijd houd ik een lezing over Luther en Moderne Devotie, is er een verband? Ja, denk ik, al moeten we de invloed van deze hervormingsbeweging op de reformator ook weer niet overschatten. Op 17 september vond de presentatie plaats in Restaurant De Agnietenberg in Zwolle.
Info op de site van het Moderne Devotiehuis te Zwolle.
Zwingli, het eerste godsdienstgesprek in 1523: een debat in het stadhuis 1523.
Want het is dit jaar 501 jaar geleden dat de Reformatie in Zwitserland begon. Ging Zwingli Luther achterna, of deed hij het op eigen kracht ? Een interessante vraag. Ik denk niet in eigen kracht, maar hij heeft wel een authentieke aanpak: het moet maar eens afgelopen zijn met de katholieke eredienst met de mis als offer, het vaste leesrooster, de heiligenverering, de aflaat, het celibaat, enz.
Biograaf Harm Veldman schrijft dat Zwingli de geschriften van Luther en Melanchton naar Zürich liet komen (in 1518) , dus is hij wel degelijk beïnvloed door de Wittenbergers. Zo, dat is ook weer opgelost.
Een bakoven vol liefde, hoe Luther de bijbel leest (eerste uitgave oktober 2023, momenteel nie leverbaar.
In oktober 2023 lanceerde ik dit boekje, 40 pagina's. Eigen uitgave voorlopig. Frisse ideeën van Luther over de bijbel, teksten met veel afbeeldingen; ik leef me altijd in zijn tijd in. Maar het was wel een groeiproces voor de reformator hoor. We volgen hem stap voor stap tot hij er uit is. En als Luther bijna sterft heeft hij nog een aantal tips voor de bijbellezer, daar wordt je wel even klein van. De titel is van Luther zelf.
Belangstelling? Prijs slechts € 7,50 excl. verzendkosten (€ 4,60) Stuur even een mailtje naar: bgbos@kpnmail.nl
