Reformatiealtaar

Toelichting bij het Reformatiealtaar in Gotha.

De centrale gedachte is dat de mens door het verlossingswerk van Christus gerechtvaardigd wordt. (rechterpaneel)

Hij komt daardoor in een nieuwe  verhouding tot God, zijn medemens en tot zichzelf. Johannes de Doper maakt dit duidelijk aan Adam.

Op het linkerpaneel zien we de mens die onder de heerschappij van de wet moet leven, wil hij gered worden van de veroordeling door Jezus, bovenin de voorstelling, zittend op de aardbol. In de voorstelling is ook het verhaal  opgenomen van de koperen slang in de woestijn,  die al een verwijzing naar het kruis van Christus is.

De boom in het midden is verdord aan de zijde van het Oude Testament, maar heeft groene bladeren aan de Nieuwtestamentische zijde. Als wij rechts weer verder kijken, zien we dat Christus zweeft boven het geopende graf, nu hij de dood overwonnen heeft. Een lam vertreedt de dood en de duivel. Onder het schilderij staan nog een aantal bijbelteksten, waarmee de uitleg van Luther bevestigd wordt.

Cranach beeldt ook regelmatig de avondmaalsviering uit, waar bekende personen zoals Luther, Melanchton, Bugenhagen en de schilder zelf ook aanzitten.Het onderstreept het verschil met de eucharistie.